Podręcznik Beko Bim16300xc zawiera informacje dotyczące bezpieczeństwa i przepisów prawnych, które są ważne do zapoznania się przed użyciem tego urządzenia. Użytkownik powinien przeczytać wszystkie instrukcje dotyczące użytkowania produktu i przestrzegać wszystkich ostrzeżeń i przepisów. Podręcznik powinien zostać zachowany w celu wykorzystania w przyszłości. Instrukcja zawiera wytyczne dotyczące instalacji, użytkowania i konserwacji urządzenia, a także informacje dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego, ochrony środowiska naturalnego i przestrzegania przepisów prawnych.
Ostatnia aktualizacja: Podręcznik z informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa i przepisów prawnych Beko Bim16300xc
Ustawa określa ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów, obowiązki producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz zasady i tryb sprawowania nadzoru w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek.
1.
Ustawę stosuje się do:
1)
produktów, dla których przepisy odrębne nie określają szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa;
2)
zagrożeń związanych z produktami, dla których przepisy odrębne określają szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa, jeżeli zagrożenia te nie są objęte przez przepisy odrębne.
2.
Przepisy art. 10 ust. 2-6 - art. 33 ustawy stosuje się również w odniesieniu do produktów, dla których przepisy odrębne określają szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa - w zakresie, w jakim nie regulują tego przepisy odrębne.
3.
Przepisów ustawy nie stosuje się do urządzeń używanych w celu świadczenia usług na rzecz konsumentów, w szczególności do urządzeń obsługiwanych przez usługodawcę, którymi konsumenci przemieszczają się lub podróżują.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1)
produkt - rzecz ruchomą nową lub używaną, jak i naprawianą lub regenerowaną przeznaczoną do użytku konsumentów lub co do której istnieje prawdopodobieństwo, że może być używana przez konsumentów, nawet jeżeli nie była dla nich przeznaczona, dostarczaną lub udostępnianą przez producenta lub dystrybutora, zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, w tym również w ramach świadczenia usługi; produktem nie jest rzecz używana dostarczana jako antyk albo jako rzecz wymagająca naprawy lub regeneracji przed użyciem, o ile dostarczający powiadomił konsumenta o tych właściwościach rzeczy;
2)
producent:
a)
przedsiębiorcę prowadzącego w Unii Europejskiej lub na terytorium państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym działalność polegającą na wytwarzaniu produktu albo każdą inną osobę, która występuje jako wytwórca, umieszczając na produkcie bądź do niego dołączając swoje nazwisko, nazwę, znak towarowy bądź inne odróżniające oznaczenie, a także osobę, która naprawia lub regeneruje produkt,
b)
przedstawiciela wytwórcy, a jeżeli wytwórca nie wyznaczył przedstawiciela - importera produktu, w przypadkach gdy wytwórca nie prowadzi działalności w Unii Europejskiej lub na terytorium państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
c)
przedsiębiorcę uczestniczącego w dowolnym etapie procesu dostarczania lub udostępniania produktu, jeżeli jego działanie może wpływać na właściwości produktu związane z jego bezpieczeństwem;
3)
dystrybutor - przedsiębiorcę uczestniczącego w dowolnym etapie procesu dostarczania lub udostępniania produktu, którego działalność nie wpływa na właściwości produktu związane z jego bezpieczeństwem;
4)
wypadek konsumencki - zaistniałe w związku z używaniem produktów zdarzenie nagłe, którego następstwem jest zgon albo uszkodzenie ciała wymagające udzielenia pomocy medycznej, w szczególności skaleczenie, zatrucie, oparzenie, ugryzienie lub użądlenie;
5)
wprowadzenie na rynek - dostarczanie lub udostępnianie przez producenta lub dystrybutora produktu dystrybutorowi lub konsumentowi;
6)
wprowadzenie na rynek polski - dostarczenie lub udostępnienie produktu po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów
1.
Produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwykłych lub w innych, dających się w sposób uzasadniony przewidzieć, warunkach jego używania, z uwzględnieniem czasu korzystania z produktu, a także, w zależności od rodzaju produktu, sposobu uruchomienia oraz wymogów instalacji i konserwacji, nie stwarza żadnego zagrożenia dla konsumentów lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić z jego zwykłym używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących ochrony zdrowia i życia ludzkiego.
2.
Przy ocenie bezpieczeństwa produktu uwzględnia się:
1)
cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcję montażu i uruchomienia, a także - biorąc pod uwagę rodzaj produktu - instrukcję instalacji i konserwacji;
2)
oddziaływanie na inne produkty, jeżeli można w sposób uzasadniony przewidzieć, że będzie używany łącznie z innymi produktami;
3)
wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące jego użytkowania i postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie inne udostępniane konsumentowi wskazówki lub informacje dotyczące produktu;
4)
kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci i osoby starsze.
1.
Produkt, który nie spełnia wymagań określonych w art. 4, nie jest produktem bezpiecznym.
2.
Do stwierdzenia, że produkt nie jest bezpieczny, nie wystarcza możliwość osiągnięcia wyższego poziomu bezpieczeństwa lub dostępność innych produktów stwarzających mniejsze zagrożenia dla konsumentów.
3.
Przy dokonywaniu oceny, czy produkt stwarza poważne zagrożenie, przez które rozumie się wymagające natychmiastowych działań naruszenie wymagań bezpieczeństwa, uwzględnia się bezpośrednie lub odsunięte w czasie skutki używania produktu, w tym stopień i prawdopodobieństwo utraty zdrowia lub życia przez konsumentów, stopień narażenia poszczególnych kategorii konsumentów oraz możliwość prawidłowej oceny ryzyka przez konsumentów i możliwości jego uniknięcia.
1.
W przypadku gdy brak jest szczegółowych przepisów Wspólnoty Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa określonego produktu, produkt wprowadzony na rynek polski uznaje się za bezpieczny, jeżeli spełnia określone odrębnymi przepisami polskimi szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów.
2.
Domniemywa się, że produkt spełniający wymagania wynikające z norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej, będących transpozycją norm europejskich uznanych przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów, do których odniesienia Komisja Europejska opublikowała w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, jest produktem bezpiecznym w zakresie wymagań objętych tymi normami.
3.
W przypadku braku przepisów, o których mowa w ust. 1, lub norm, o których mowa w ust. 2, albo jeżeli produkt nie jest zgodny z tymi normami, bezpieczeństwo produktu ocenia się w szczególności z uwzględnieniem:
1)
spełniania przez produkt wymagań wynikających z dobrowolnych norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej będących transpozycją norm europejskich innych niż normy uznane przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów;
2)
spełniania przez produkt Polskich Norm;
3)
zaleceń Komisji Europejskiej określających wskazówki co do oceny bezpieczeństwa produktu;
4)
obowiązujących w danym sektorze zasad dobrej praktyki odnoszących się do bezpieczeństwa produktów;
5)
aktualnego stanu wiedzy i techniki;
6)
uzasadnionych oczekiwań konsumentów co do bezpieczeństwa produktu.
4.
Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ogłasza dwa razy w roku, według stanu na dzień 30 czerwca i 31 grudnia każdego roku, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", numery i tytuły Polskich Norm, będących transpozycją norm europejskich, uznanych przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów, do których odniesienia Komisja Europejska opublikowała w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Spełnianie przez produkt wymagań, o których mowa w art. 6, nie wyłącza możliwości stosowania środków określonych ustawą, jeżeli organ nadzoru stwierdzi, że pomimo zgodności z tymi wymaganiami produkt nie jest bezpieczny.
1.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, dodatkowe wymagania dotyczące:
1)
bezpieczeństwa i znakowania produktów, które stwarzają zagrożenie dla konsumentów przez to, że ich wygląd wskazuje na inne niż rzeczywiste przeznaczenie,
2)
bezpieczeństwa i znakowania produktów włókienniczych
- mając na uwadze potrzebę zapobiegania i eliminowania zagrożeń stwarzanych przez produkty dla zdrowia i życia konsumentów.
2.
W rozporządzeniach, o których mowa w ust. 1, Rada Ministrów określi w szczególności informacje, które powinny zostać umieszczone na etykiecie lub opakowaniu produktu.
Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, dodatkowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa lub znakowania określonych produktów, mając na uwadze potrzebę zapobiegania i eliminowania zagrożeń stwarzanych przez produkty dla zdrowia i życia konsumentów.
Obowiązki producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów
1.
Producent jest zobowiązany wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne.
2.
Producent wprowadzający produkt na rynek polski, w zakresie prowadzonej działalności jest zobowiązany dostarczać konsumentom informacje w języku polskim:
1)
umożliwiające im ocenę zagrożeń związanych z produktem w czasie zwykłego lub możliwego do przewidzenia okresu jego używania, jeżeli takie zagrożenia nie są, przy braku odpowiedniego ostrzeżenia, natychmiast zauważalne;
2)
dotyczące możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom.
3.
Dostarczenie konsumentom odpowiedniego ostrzeżenia o zagrożeniach związanych z produktem nie zwalnia producentów i dystrybutorów z innych obowiązków określonych w niniejszym rozdziale.
4.
Producent, zachowując należytą staranność, w zakresie prowadzonej działalności, jest zobowiązany podejmować działania odpowiednie do właściwości dostarczanego produktu:
1)
umożliwiające uzyskiwanie przez tego producenta wiedzy o zagrożeniach, które produkt może stwarzać;
2)
mające na celu uniknięcie zagrożeń, w tym - o ile jest to niezbędne - umożliwiające wycofanie produktu z rynku, właściwe i skuteczne ostrzeżenie konsumentów lub wycofanie produktu od konsumentów.
5.
Działania, o których mowa w ust. 4 pkt 2, producent podejmuje z własnej inicjatywy lub w przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 24 ust. 1, 2 i 4.
6.
Działania, o których mowa w ust. 4, mogą w szczególności polegać na:
1)
umieszczeniu na produkcie lub jego opakowaniu nazwy i adresu producenta oraz oznaczenia identyfikującego produkt lub, w razie potrzeby, partię produktu, chyba że nieumieszczenie takich informacji jest uzasadnione;
2)
przeprowadzaniu badań próbek wprowadzonych na rynek produktów, analizowaniu skarg konsumentów oraz, w miarę potrzeby, prowadzeniu rejestru tych skarg oraz bieżącym informowaniu dystrybutorów o prowadzonej w ten sposób kontroli.
1.
Dystrybutor jest zobowiązany działać z należytą starannością w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów, w szczególności przez niedostarczanie produktów, o których wie lub o których, zgodnie z posiadanymi informacjami i doświadczeniem zawodowym, powinien wiedzieć, że nie spełniają one wymagań bezpieczeństwa.
2.
Dystrybutor, w zakresie prowadzonej działalności, jest zobowiązany uczestniczyć w monitorowaniu bezpieczeństwa produktów wprowadzonych na rynek, w szczególności:
1)
przyjmować od konsumentów informacje o zagrożeniach powodowanych przez produkty i przekazywać je niezwłocznie producentom, organowi nadzoru oraz wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej;
2)
przechowywać i niezwłocznie udostępniać na żądanie organu nadzoru i wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej dokumentację niezbędną do ustalenia pochodzenia produktów.
1.
Producenci i dystrybutorzy, w zakresie prowadzonej działalności, są zobowiązani współpracować z organem nadzoru i wojewódzkim inspektorem Inspekcji Handlowej w celu uniknięcia lub eliminacji zagrożeń stwarzanych przez produkty przez nich dostarczane lub udostępniane.
2.
Producent i dystrybutor, którzy uzyskali informację, że wprowadzony na rynek produkt nie jest bezpieczny, są zobowiązani powiadomić o tym niezwłocznie organ nadzoru.
3.
Powiadomienie, o którym mowa w ust. 2, zawiera co najmniej:
1)
informacje umożliwiające dokładną identyfikację produktu lub partii produktów;
2)
opis zagrożenia stwarzanego przez produkt;
3)
informacje mogące służyć ustaleniu przebiegu obrotu produktem;
4)
opis działań podjętych w celu zapobieżenia zagrożeniom związanym z produktem.
4.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1)
wzór powiadomienia, o którym mowa w ust. 2,
2)
przypadki i rodzaje produktów, w odniesieniu do których nie są wymagane powiadomienia, o których mowa w ust. 2
- uwzględniając w szczególności potrzebę zapewnienia jednolitości informacji przekazywanych przez producentów i dystrybutorów prowadzących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w Unii Europejskiej.
Nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów
Organem sprawującym nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów w zakresie określonym ustawą jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwany dalej "organem nadzoru".
Nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów obejmuje:
1)
okresowe monitorowanie oraz ocenę skuteczności kontroli spełniania przez produkty ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, z uwzględnieniem rodzajów kontrolowanych produktów i badanych zagrożeń;
2)
opracowywanie okresowych planów kontroli produktów w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i monitorowania ich realizacji;
3)
prowadzenie postępowań w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów;
4)
prowadzenie rejestru produktów niebezpiecznych oraz gromadzenie danych o produktach, które nie spełniają szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa;
5)
gromadzenie informacji dotyczących bezpieczeństwa produktów, przekazywanie ich właściwym organom oraz monitorowanie sposobu wykorzystania tych informacji;
6)
gromadzenie przekazywanych przez producentów i dystrybutorów powiadomień, o których mowa w art. 12 ust. 3.
Konsumenci i inne osoby mogą:
1)
przekazywać organowi nadzoru lub wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej informacje o niespełnianiu wymagań dotyczących bezpieczeństwa produktów;
2)
zgłaszać organowi nadzoru wnioski w sprawie działania nadzoru rynku i kontroli ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa produktów;
3)
przedstawiać organowi nadzoru opinie w sprawie środków podjętych na podstawie art. 28.
1.
Organ nadzoru przekazuje informacje o prawdopodobieństwie niespełniania przez produkt wprowadzony na rynek wymagań dotyczących bezpieczeństwa, w szczególności informacje przekazane przez konsumentów wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej albo:
1)
Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
2)
Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
3)
Urzędowi Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
- zgodnie z właściwością określoną odrębnymi przepisami.
1.
Kontrola produktów w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa jest wykonywana przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej.
2.
Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1706), z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
3.
Wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej podejmuje czynności kontrolne na wniosek organu nadzoru lub z urzędu.
4.
W przypadkach, o których mowa w art. 15 pkt 1, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może podjąć czynności kontrolne. O podjęciu czynności kontrolnych wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej informuje organ nadzoru.
1.
W toku kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może w szczególności:
1)
żądać wszelkich informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy produkt jest bezpieczny;
2)
sprawdzać, w ramach posiadanych uprawnień, bezpieczeństwo wprowadzonych na rynek produktów, aż do ostatniego etapu ich używania.
1a.
W toku kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej pobiera nieodpłatnie trzy próbki produktu, z których jedną przeznacza się do badań, druga stanowi próbkę kontrolną, a trzecia rozjemczą.
1b.
Próbka rozjemcza może być poddana badaniom na wniosek organu nadzoru lub strony.
1c.
Próbkę rozjemczą zwalnia wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej, na wniosek organu nadzoru.
1d.
W przypadku gdy u kontrolowanego ujawniono tylko jeden egzemplarz produktu, a wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej stwierdził w wyniku przeprowadzenia badań organoleptycznych, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie jest bezpieczny, egzemplarz ten stanowi próbkę rozjemczą.
5.
Jeżeli zostało stwierdzone, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie jest bezpieczny, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej przekazuje organowi nadzoru protokół kontroli wraz z aktami kontroli, po upływie terminu do wniesienia uwag, niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni.
6.
W przypadku gdy kontrola dotyczyła kilku produktów, organowi nadzoru przekazuje się akta kontroli w zakresie dotyczącym produktu, w stosunku do którego stwierdzono, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że nie jest bezpieczny.
1.
Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że produkt nie jest oznakowany zgodnie z wymaganiami określonymi w rozdziale 2 oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 8 i 9, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może, w drodze decyzji, żądać usunięcia niezgodności w określonym terminie.
2.
Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że produkt może stwarzać zagrożenie w określonych warunkach, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może, w drodze decyzji:
1)
żądać oznakowania produktu odpowiednimi wyraźnie i zrozumiale sformułowanymi w języku polskim ostrzeżeniami o zagrożeniach, jakie może on stwarzać;
2)
wstrzymać wprowadzanie produktu na rynek do czasu jego odpowiedniego oznakowania.
3.
Kopie decyzji, o których mowa w ust. 1 i 2, są niezwłocznie przekazywane organowi nadzoru.
4.
Wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej może upoważnić inspektora Inspekcji Handlowej do wydania w jego imieniu, w toku kontroli, decyzji, o których mowa w ust. 1 lub 2.
1.
Organ nadzoru wszczyna z urzędu postępowanie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktu, zwane dalej "postępowaniem", w przypadku gdy z ustaleń kontroli wynika znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie spełnia ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa.
2.
Protokół kontroli i akta kontroli są dowodem w sprawie.
3.
Organ nadzoru może wszcząć z urzędu postępowanie, jeżeli z innych dostępnych informacji, w szczególności z powiadomienia przekazanego przez organy kraju członkowskiego Unii Europejskiej, wynika, że produkt może nie być bezpieczny.
4.
Powiadomienie, o którym mowa w ust. 3, oraz wyniki badań przeprowadzonych w laboratorium akredytowanym w kraju członkowskim Unii Europejskiej są dowodami w sprawie.
Organ nadzoru, w toku prowadzonego postępowania lub w celu wstępnego zbadania zasadności jego wszczęcia, może:
1)
poddawać badaniom próbki produktów lub powoływać biegłych w celu wydania opinii na temat bezpieczeństwa produktów;
2)
żądać informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy produkt jest bezpieczny;
1.
Stroną postępowania jest producent lub dystrybutor, wobec którego postępowanie zostało wszczęte, w szczególności przedsiębiorca odpowiedzialny za pierwszy etap dystrybucji na polskim rynku.
3.
Organizacja społeczna może występować z żądaniem dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jej celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów lub gdy stroną postępowania jest członek tej organizacji.
5.
Postępowanie powinno być zakończone niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 4 miesięcy od dnia jego wszczęcia.
1.
W toku postępowania organ nadzoru może, w drodze postanowienia, wyznaczyć stronie termin na wyeliminowanie zagrożeń stwarzanych przez produkt.
1.
Dowodem z dokumentu w postępowaniu może być tylko oryginał dokumentu lub jego kopia poświadczona przez organ administracji publicznej, notariusza, adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego, doradcę podatkowego lub upoważnionego pracownika przedsiębiorcy.
2.
Jeżeli dokument został sporządzony w języku obcym, należy przedłożyć także poświadczone przez tłumacza przysięgłego tłumaczenie na język polski tego dokumentu albo jego części mającej stanowić dowód w sprawie.
1.
Jeżeli w toku postępowania organ nadzoru stwierdzi, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie jest bezpieczny, zakazuje, w drodze decyzji, producentowi lub dystrybutorowi jego dostarczania, oferowania lub prezentowania przez czas niezbędny do przeprowadzenia oceny, badań i kontroli jego bezpieczeństwa, nie dłuższy jednak niż 30 dni. Złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie wstrzymuje wykonania decyzji.
2.
W przypadkach szczególnie skomplikowanych oraz jeżeli jest to niezbędne do przeprowadzenia badań, organ nadzoru może, w drodze decyzji, przedłużyć okres obowiązywania zakazu, o którym mowa w ust. 1, z tym że łączny okres trwania zakazu nie może przekroczyć 90 dni.
3.
Organ nadzoru może poinformować opinię publiczną o wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, jeżeli uzna, że produkt może powodować poważne zagrożenie dla zdrowia i życia konsumentów.
1.
W przypadku stwierdzenia, że produkt może stwarzać zagrożenie w określonych warunkach, organ nadzoru może, w drodze decyzji:
1)
żądać oznakowania produktu odpowiednimi, wyraźnie i zrozumiale sformułowanymi w języku polskim ostrzeżeniami o zagrożeniach, jakie produkt może stwarzać;
2)
uzależnić wprowadzanie produktu na rynek od wcześniejszego spełnienia ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa.
2.
W przypadku stwierdzenia, że produkt może stwarzać zagrożenie dla określonych kategorii konsumentów, organ nadzoru może, w drodze decyzji, nakazać ostrzeżenie tych konsumentów lub powiadomienie opinii publicznej o zagrożeniu, określając termin i formę ostrzeżenia lub powiadomienia.
3.
Organ nadzoru może z urzędu podjąć działania, o których mowa w ust. 2.
4.
W przypadku stwierdzenia, że produkt nie jest bezpieczny, organ nadzoru w drodze decyzji:
1)
w przypadku produktów, które nie zostały wprowadzone na rynek:
a)
nakazuje wyeliminowanie zagrożeń stwarzanych przez produkt,
b)
zakazuje wprowadzania produktu na rynek i nakazuje podjęcie czynności niezbędnych do zapewnienia przestrzegania tego nakazu;
2)
w przypadku produktów wprowadzonych na rynek, nakazuje:
a)
wyeliminowanie zagrożeń stwarzanych przez produkt,
b)
natychmiastowe wycofanie produktu z rynku,
c)
ostrzeżenie konsumentów, określając termin i formę ostrzeżenia,
d)
wycofanie produktu od konsumentów i jego zniszczenie.
5.
Wycofanie produktu z rynku polega na odebraniu przez producenta wszystkich egzemplarzy produktu od dystrybutorów oraz zakazaniu prezentowania i oferowania przez dystrybutorów takiego produktu konsumentom.
6.
Wycofanie produktu od konsumentów i jego zniszczenie może zostać nakazane wyłącznie w przypadku, gdy inne działania byłyby niewystarczające dla zapobieżenia poważnym zagrożeniom powodowanym przez produkt.
7.
Jeżeli organ nadzoru nakazuje wycofanie produktu od konsumentów, producent jest obowiązany odebrać produkt dostarczony przez konsumentów i zwrócić kwotę, za jaką produkt został nabyty, bez względu na stopień zużycia produktu.
8.
Konsumentowi będącemu w posiadaniu produktu, w odniesieniu do którego wydano decyzję nakazującą wycofanie od konsumentów, przysługuje roszczenie o odkupienie produktu za kwotę, za jaką produkt został nabyty, bez względu na stopień jego zużycia.
9.
Roszczenie, o którym mowa w ust. 8, przysługuje konsumentowi:
1)
wobec dystrybutora, od którego konsument nabył produkt, o ile konsument posiada dowód zakupu produktu;
2)
wobec producenta produktu, jeżeli konsument nie dysponuje dowodem zakupu.
10.
Środki, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, mogą być stosowane pojedynczo lub łącznie w zależności od zakresu i rodzaju stwierdzonych niezgodności z wymaganiami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktu, jak również zagrożenia stwarzanego przez produkt, oraz mają mieć na celu wyłącznie odwrócenie niebezpieczeństwa oraz zapewnienie ochrony zdrowia i życia konsumentów.
11.
W przypadku stwierdzenia, że produkt stwarza poważne zagrożenie, organ nadzoru nadaje decyzjom, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, rygor natychmiastowej wykonalności.
12.
W decyzji, o której mowa w ust. 1, 2 i 4, organ nadzoru określa termin i sposób poinformowania przez stronę o wykonaniu tej decyzji.
13.
Organ nadzoru może wystąpić z wnioskiem do wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej o przeprowadzenie kontroli mającej na celu stwierdzenie, czy decyzje, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, zostały wykonane.
14.
Organ nadzoru wydaje decyzję o umorzeniu postępowania, jeżeli:
1)
stwierdzi, że produkt jest bezpieczny;
2)
producent lub dystrybutor usunął przyczyny zagrożeń;
3)
postępowanie z innych przyczyn stało się bezprzedmiotowe.
Organ nadzoru informuje Prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych o decyzjach wydanych na podstawie art. 1, 2 i 4, w przypadku gdy decyzje te dotyczą zagrożeń stwarzanych przez produkty zawierające substancje chemiczne lub ich mieszaniny w rozumieniu przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach.
Decyzje organu nadzoru, o których mowa w art. 2 i 4, stanowią podstawę wpisu do rejestru produktów niebezpiecznych.
1.
W przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 1, 2, 4 albo ust. 14 pkt 2, opłaty związane z badaniami i opiniami biegłych ponosi strona postępowania.
2.
Opłaty, o których mowa w ust. 1, stanowią dochód budżetu państwa.
3.
W przypadku stwierdzenia, że produkt spełnia wymagania bezpieczeństwa, opłaty związane z badaniami lub wydanymi opiniami ponoszone są z budżetu państwa.
4.
Egzekucja należności pieniężnych, o których mowa w ust. 2, następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
5.
Wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej rozstrzyga o obowiązku uiszczenia poniesionych przez siebie kosztów w drodze postanowienia, po otrzymaniu informacji o zakończeniu postępowania przez organ nadzoru. Na postanowienie służy zażalenie.
6.
Organ nadzoru rozstrzyga o obowiązku uiszczenia poniesionych przez siebie kosztów w drodze postanowienia, które może być zamieszczone w decyzji kończącej postępowanie.
1.
Informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa, rozumiane jako nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne oraz organizacyjne przedsiębiorstwa, lub inne informacje, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności, uzyskane w toku kontroli lub postępowania, mogą być wykorzystane wyłącznie do celów, do których zostały zgromadzone, z zastrzeżeniem ust.
2.
Informacje uzyskane w toku kontroli lub postępowania, inne niż określone w ust. 1, nie podlegają ujawnieniu przez organ kontroli i nadzoru pod warunkiem, że przekazujący je wskaże przyczynę, dla której wnioskuje o ich nieujawnianie, z zastrzeżeniem ust.
3.
Jeżeli zachodzi konieczność ujawnienia informacji oraz dowodów uzyskanych w toku kontroli lub postępowania, organ kontroli lub nadzoru ujawni je w zakresie niezbędnym do wyjaśnienia podjętych w postępowaniu rozstrzygnięć.
1.
Jeżeli Komisja Europejska stwierdzi, że produkt lub rodzaj produktów stwarza poważne zagrożenie, i uzna za niezbędne podjęcie w tym zakresie działań przez kraje członkowskie Unii Europejskiej, uznaje się, że taki produkt lub kategoria produktów nie są bezpieczne w rozumieniu przepisów ustawy.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Rada Ministrów może wprowadzić, w drodze rozporządzenia, środki określone ustawą, biorąc pod uwagę zakres i rodzaj stwarzanych przez produkt lub rodzaj produktów zagrożeń. W rozporządzeniu można określić sposób, w jaki producenci i dystrybutorzy są zobowiązani wykazać, że środki te zostały zrealizowane, w szczególności przez poddanie produktów badaniom, przechowywanie lub udostępnianie dokumentacji potwierdzającej zrealizowanie wprowadzonego w drodze rozporządzenia środka, biorąc pod uwagę wymagania wskazane przez Komisję Europejską.
3.
Jeżeli Komisja Europejska stwierdzi, że produkt lub rodzaj produktów może być badany wyłącznie przez niektóre jednostki badawcze, w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 2, określa się rodzaje tych jednostek.
1.
Organ nadzoru informuje Komisję Europejską, w zakresie i na zasadach przez nią określonych, w szczególności o:
1)
decyzjach ograniczających wprowadzanie na rynek produktów lub nakazujących ich wycofanie z rynku lub nakazujących wycofanie produktów od konsumentów, podając uzasadnienie podjęcia takich działań;
1a)
decyzjach, o których mowa w art. 84 ust. 2 i art. 85 ust. 3 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. z 2019 r. 544 oraz z 2020 r. 1086);
2)
stwierdzeniu istnienia poważnego zagrożenia wymagającego natychmiastowych działań, zwłaszcza gdy produkt może znajdować się w obrocie w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej;
3)
działaniach podjętych z własnej inicjatywy przez producentów lub dystrybutorów w celu zapobieżenia lub wyeliminowania zagrożeń stwarzanych przez produkty;
3a)
działaniach podjętych z własnej inicjatywy przez podmioty gospodarcze w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, w celu wyeliminowania zagrożenia stwarzanego przez wyroby w rozumieniu tej ustawy;
4)
opiniach zgłoszonych w sprawie środków podjętych na podstawie art.
2.
Przepisów ust. 1 nie stosuje się do wyrobów medycznych i produktów leczniczych oraz artykułów rolno-spożywczych.
3.
Uzyskane od Komisji Europejskiej informacje o niespełnieniu przez produkty wymagań bezpieczeństwa organ nadzoru przekazuje zgodnie z właściwością:
1)
wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej;
2)
Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
3)
organom wyspecjalizowanym w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. 155 oraz z 2020 r. 1339);
4)
organom nadzoru rynku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku;
6)
innym właściwym organom.
4.
Organy, którym przekazano informacje, o których mowa w ust. 3, niezwłocznie zawiadamiają organ nadzoru o sposobie ich wykorzystania, w szczególności o działaniach podjętych w przypadku stwierdzenia, że produkt znajduje się na polskim rynku.
1.
Organ nadzoru prowadzi rejestr produktów niebezpiecznych.
2.
W rejestrze produktów niebezpiecznych są gromadzone informacje o produktach, które nie spełniają ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, w szczególności:
1)
dane umożliwiające identyfikację produktu;
2)
informacje o:
a)
rodzaju i zakresie zagrożeń stwarzanych przez produkt,
b)
środkach, jakie zastosowano w odniesieniu do produktu.
3.
Organ nadzoru dokonuje wpisów do rejestru produktów niebezpiecznych w przypadku wydania decyzji, o których mowa w art. 2 i 4.
4.
Organ nadzoru usuwa wpis w rejestrze w przypadku gdy osoba zainteresowana udowodni, że:
1)
wycofano produkt z rynku;
2)
niezgodności z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa zostały wyeliminowane.
4a.
W celu potwierdzenia, że z rynku wycofano produkty niespełniające wymagań bezpieczeństwa lub że niezgodności z wymaganiami bezpieczeństwa zostały wyeliminowane, organ nadzoru może wystąpić z wnioskiem do wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej o przeprowadzenie kontroli.
4b.
Wpis w rejestrze usuwa się nie wcześniej niż:
1)
w terminie 6 miesięcy od przekazania przez osobę zainteresowaną dowodów wycofania produktu z rynku - w przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1;
2)
w terminie 12 miesięcy od przekazania przez osobę zainteresowaną dowodów potwierdzających wyeliminowanie niezgodności z wymaganiami bezpieczeństwa - w przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 2.
4c.
W przypadku wystąpienia z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli, o której mowa w ust. 4a, terminy, o których mowa w ust. 4b, liczy się od zakończenia kontroli.
5.
Wpis w rejestrze produktów niebezpiecznych anuluje się, jeżeli decyzja, na podstawie której dokonano wpisu, została uchylona lub stwierdzono jej nieważność.
6.
Informacje zawarte w rejestrze produktów niebezpiecznych są publicznie dostępne.
7.
Organ nadzoru może w każdym czasie odrębnie podać do publicznej wiadomości fakt dokonania wpisu do rejestru produktów niebezpiecznych.
8.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób prowadzenia rejestru produktów niebezpiecznych, mając na względzie bezpieczeństwo zdrowia i życia ludzi oraz potrzebę zapewnienia prawidłowości działania rejestru.
1.
Organ nadzoru prowadzi utworzony na podstawie dotychczasowych przepisów krajowy system informacji o produktach niebezpiecznych.
2.
W krajowym systemie informacji o produktach niebezpiecznych są gromadzone informacje o:
1)
produktach, które nie spełniają ogólnych wymagań bezpieczeństwa; produkt zostaje objęty systemem po wpisaniu go do rejestru produktów niebezpiecznych;
2)
produktach, które nie spełniają szczegółowych wymagań bezpieczeństwa; produkt zostaje objęty systemem na wniosek organu wymienionego w art. 16 ust. 1;
3)
wyrobach niezgodnych z zasadniczymi, szczegółowymi lub innymi wymaganiami; wyrób zostaje objęty systemem po wpisaniu go do rejestru wyrobów niezgodnych z wymaganiami lub stwarzających zagrożenie, o którym mowa w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku;
3a)
wyrobach niezgodnych z wymaganiami lub stwarzających zagrożenie; wyrób zostaje objęty systemem po wpisaniu go do rejestru wyrobów niezgodnych z wymaganiami lub stwarzających zagrożenie, o którym mowa w
4)
innych produktach, jeżeli określają to przepisy odrębne; produkt zostaje objęty systemem w przypadkach określonych w tych przepisach.
3.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia krajowego systemu informacji o produktach niebezpiecznych, mając na względzie ochronę interesów konsumentów, a w szczególności ich zdrowia i życia.
1.
Minister właściwy do spraw zdrowia prowadzi utworzony na podstawie dotychczasowych przepisów krajowy system monitorowania wypadków konsumenckich, zwany dalej "systemem monitorowania", oraz pokrywa koszty jego funkcjonowania z części budżetu państwa, której jest dysponentem.
2.
Zadaniem systemu monitorowania jest gromadzenie informacji dotyczących wypadków konsumenckich, w szczególności danych o okolicznościach wypadków i ich skutkach zdrowotnych oraz o produktach mających związek z wypadkami.
3.
Dane o wypadkach konsumenckich są zbierane przez wybrane zakłady opieki zdrowotnej, zwane dalej "placówkami terenowymi", działające w tym zakresie na podstawie umów zawartych z ministrem właściwym do spraw zdrowia.
4.
Wyboru placówek terenowych minister właściwy do spraw zdrowia dokonuje w porozumieniu z organami założycielskimi.
5.
Dane dotyczące wypadków konsumenckich zbierane przez placówki terenowe są przekazywane do systemu monitorowania w sposób umożliwiający ich jednolite przetwarzanie i zapewniający ochronę danych osobowych zgodnie z odrębnymi przepisami.
6.
Informacje o wypadkach konsumenckich, ich okolicznościach i przyczynach, gromadzone w systemie monitorowania, są przekazywane organowi nadzoru.
7.
Systemem monitorowania zarządza powoływany i odwoływany przez ministra właściwego do spraw zdrowia administrator systemu, który nadzoruje i koordynuje działanie placówek terenowych, przetwarza dane o wypadkach konsumenckich, przygotowuje i uzgadnia preliminarze kosztów, opracowuje analizy i raporty dotyczące wypadków konsumenckich.
8.
Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób działania systemu monitorowania, w tym:
1)
sposób zbierania i przekazywania oraz szczegółowy zakres danych gromadzonych w systemie monitorowania,
2)
rodzaj i terminy informacji przekazywanych organowi nadzoru,
3)
tryb powoływania i odwoływania administratora systemu oraz jego szczegółowe zadania
- uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawności funkcjonowania systemu monitorowania oraz rzetelności gromadzonych informacji i ich przydatności w zapobieganiu wypadkom konsumenckim.
1.
Zasady postępowania organów celnych w przypadku, gdy podczas kontroli celnej produktów, które mają być objęte dopuszczeniem do obrotu, organ stwierdzi, że istnieją uzasadnione okoliczności wskazujące, że produkt nie spełnia ogólnych lub szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, określają przepisy odrębne.
2.
Opinię w sprawie spełniania przez produkt ogólnych lub szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa na wniosek organów celnych wydają organy, o których mowa w art. 1, właściwe ze względu na lokalizację produktu oraz przedmiot wniosku.
2a.
W razie stwierdzenia w opinii, o której mowa w ust. 2, że produkt stwarza poważne zagrożenie, organ, o którym mowa w art. 1, może wszcząć postępowanie w sprawie zniszczenia produktu w przypadkach określonych w art. 29 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218 z 13. 08. 2008, str. 30).
2b.
Stroną postępowania w sprawie zniszczenia produktu jest importer.
2e.
Koszty przechowywania produktu w okresie trwania postępowania w sprawie zniszczenia produktu i koszty jego zniszczenia ponosi importer.
2f.
Do postępowania, o którym mowa w ust. 2a i 2b, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
3.
O działaniach podjętych w odniesieniu do zatrzymanych produktów organy celne informują organ nadzoru.
4a.
Szczegółowe zasady współpracy między organami celnymi a organami, o których mowa w art. 1, mogą zostać określone w drodze porozumienia.
1.
Organ nadzoru może, w drodze decyzji, nałożyć na producenta lub dystrybutora karę pieniężną w wysokości do 100 000 zł za:
1)
niewykonanie obowiązku określonego w art. 2;
2)
nieudzielenie informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy produkt jest bezpieczny lub udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd;
3)
niewykonanie decyzji organu nadzoru wydanej na podstawie art. 1, 2 albo 4;
4)
wprowadzenie na rynek produktu umieszczonego w rejestrze produktów niebezpiecznych.
2.
Organ nadzoru może, w drodze decyzji, nałożyć na producenta karę pieniężną w wysokości do 100 000 zł za:
1)
niewykonanie obowiązków określonych w art. 2;
2)
wprowadzenie na rynek produktu niespełniającego wymagań bezpieczeństwa.
3.
Organ nadzoru może, w drodze decyzji, nałożyć na dystrybutora karę pieniężną w wysokości do 100 000 zł za:
1)
dostarczanie produktów, o których wie, lub o których, zgodnie z posiadanymi informacjami i doświadczeniem zawodowym powinien wiedzieć, że nie spełniają one wymagań bezpieczeństwa;
2)
nieprzekazanie producentom, organowi nadzoru oraz wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej informacji przekazywanych przez konsumentów o zagrożeniach powodowanych przez produkty;
3)
nieprzedstawienie organowi nadzoru lub wojewódzkiemu inspektorowi Inspekcji Handlowej dokumentacji niezbędnej do ustalenia pochodzenia produktu.
4.
Wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1-3, ustala się, uwzględniając w szczególności stopień oraz okoliczności naruszenia obowiązków.
5.
Karę pieniężną uiszcza się w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji organu nadzoru.
6.
Egzekucja kary pieniężnej następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
7.
Środki finansowe pochodzące z kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa.
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. z 2001 r. Nr 4, poz. 25, z późn. zm. ) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. Nr 166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 718, Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1652) po art. 43 dodaje się art. 43a w brzmieniu: (zmiany pominięte).
Postępowania wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy podlegają rozpatrzeniu według przepisów dotychczasowych.
Produkty wpisane do rejestru produktów niebezpiecznych na podstawie przepisów dotychczasowych wpisuje się do rejestru prowadzonego na podstawie przepisów niniejszej ustawy.
1.
Do dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej, jeżeli organ celny podczas kontroli celnej produktów, które mają być objęte dopuszczeniem do obrotu, stwierdzi, że istnieją uzasadnione okoliczności wskazujące, że produkt nie spełnia ogólnych lub szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, zatrzymuje produkt i występuje o wydanie opinii do organu, o którym mowa w art. 1.
2.
Jeżeli organ, o którym mowa w art. 1, wyda opinię, że produkt nie jest bezpieczny, organ celny cofa produkt za granicę albo, gdy cofnięcie nie jest możliwe, nadaje produktowi przeznaczenie celne - powrotny wywóz. W przypadku gdy nie jest możliwe cofnięcie produktu albo jego powrotny wywóz, organ celny może dokonać sprzedaży produktu osobie, która zobowiąże się do dokonania jego powrotnego wywozu, albo nakazać zniszczenie produktu, jeżeli dokonanie jego sprzedaży będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione. Organ celny może również wystąpić do sądu o orzeczenie przepadku produktu na rzecz Skarbu Państwa. Sąd na wniosek organu celnego może orzec o przepadku produktu na rzecz Skarbu Państwa.
3.
Koszty cofnięcia produktu, jego powrotnego wywozu, sprzedaży lub zniszczenia ponoszą solidarnie: osoba, która wprowadziła produkt na polski obszar celny, osoba, która przyjęła odpowiedzialność za jego przywóz, bądź każda inna osoba, w posiadaniu której produkt się znajduje.
4.
W przypadku podjęcia działań, o których mowa w ust. 2, organy celne informują o nich organ nadzoru.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy wymienionej w art. 45 zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż do dnia 30 kwietnia 2004 r.
Przepisy art. 6 ust. 1 i ust. 3 pkt 3, art. 20 ust. 4, art. 28, art. 29, art. 33 i art. 39 stosuje się od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej 2.
Traci moc ustawa z dnia 22 stycznia 2000 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. 179, z 2002 r. 1271 i 1360 oraz z 2003 r. 1652).
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia 3.
E‑zasób przeznaczony dla uczniów kształcących się w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy.
Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3. 0.
Wniosek CEIDG‑1 jest jednocześnie:
wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON),
zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP),
oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników.
Przykładowy dokument CEIDG:
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej oraz Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY 3.
Wyciąg PKD dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej oraz Gromar Sp.
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy:
odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT,
cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów,
naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT.
Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e‑Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader.
Formularz VAT‑7
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Formularz VAT‑R
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Aktualnie obowiązujące formularze ZUS można odnaleźć na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poniżej znajdują się tylko niektóre z nich (stan dokumentów: 2018).
Formularz ZUS ZUA
Formularz ZUS DRA
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 1
Ułóż w odpowiedniej kolejności etapy przygotowania biznes planu.
- Zbadanie konkurencji. Wybór strategii rynkowej.Określenie wysokości nakładów początkowych.Decyzja o założeniu firmy.Zidentyfikowanie własnych predyspozycji odpowiednich do typu prowadzonej działalności.Pomysł.Analiza kosztów działalności.Zidentyfikowanie niszy rynkowej.Rozpoznanie rynku i potrzeb klientów.Zidentyfikowanie podmiotów z branży i określenie możliwości współpracy.
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 2
Uzupełnij tekst podanymi słowami.
ceidg, działalności gospodarczej, wpisu, ZUS, trwałego, przedsiębiorca, wykreśleniu
1. Kończąc działalność gospodarczą...................................................... musi złożyć w dowolnym urzędzie, w którym jest komórka zajmująca się działalnością gospodarcząlub bezpośrednio na platformie www........................................................ pl zawiadomienie o zaprzestaniu...................................................... na wniosek CIDG – 1 – tym samym, na podstawie którego dokonał...................................................... działalności gospodarczej.
2. Zgłoszenia takiego należy dokonać w ciągu 7 dni od dnia...................................................... zaprzestania wykonywania działalności.
3. Organ ewidencyjny jest zobowiązany do przekazania w terminie 3 dni od dnia wydania decyzji, informacji o...................................................... przedsiębiorcy z ewidencji właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy: urzędowi statystycznemu, urzędowi skarbowemu, oddziałowi.......................................................
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 3
Zaznacz, które twierdzenia są prawdziwe, a które nie.
| PrawdaFałsz |
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 4
Uporządkuj przykładową analizę SWOT.
duża konkurencja na rynku, duże kompetencje osób prowadzących szkolenia, zwiększenie zapotrzebowania na usługi z zakresu bhp, słaba reklamaŹródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 5
Ułóż w odpowiedniej kolejności etapy zakładania firmy.
Wypełnienie i złożenie wniosku do CEIDGProfil ePUAPPomysłRozpoczęcie działalnościPotwierdzenie profiluBiznesplanPrzygotowanie dokumentów do CEIDGSukcesŹródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 6
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 7
Korzystając z banku słów, uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami.
użytych surowców, świadczeń, podatek akcyzowy, środków trwałych, zdrowotne, reprezentacji, transportowych, wynagrodzenia pieniężne1. Amortyzacja – koszt związany ze zużyciem.................................................. oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zużycie materiałów i energii – wartość.................................................., paliw, zużycie energii elektrycznej, wody, energii cieplnej. Usługi obce – koszty usług wykonanych przez obce jednostki: usług remontowych i.................................................., najmu, łączności, ochrony mienia, doradztwa.Podatki i opłaty – podatki o tzw. kosztowym charakterze, czyli.................................................., podatek od nieruchomości, podatek VAT niepodlegający odliczeniu, opłaty: skarbowa, sądowa i notarialna.
5................................................... – wypłacane pracownikom za pracę oraz na podstawie umów zlecenie, umów o dzieło oraz innych podobnych umów.
6. Wynagrodzenia niepieniężne – wynagrodzenia w postaci.................................................. w naturze, np. wyżywienie.
7. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia – składki na ubezpieczenia społeczne i.................................................., Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, koszty szkoleń pracowników, koszty związane z bezpieczeństwem i higieną pracy.
8. Pozostałe koszty – np. koszty.................................................. i reklamy, koszty ubezpieczeń majątkowych, koszty podróży służbowych.
Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 8
Zaznacz, czy podane zdania to prawda, czy fałsz.
Wniosek do CEIDG stanowi wpis Sp. o. do KRS.Poprzez wpis do CEIDG możesz zawiesić i odwiesić działalność gospodarczą.Podstawowym atrybutem samozatrudnionego jest działanie w ramach własnego rachunku gospodarczego.Wniosek do CEIDG jest deklaracją o formie rozliczania i formie zapłaty podatku dochodowego.We wniosku CEIDG-1 deklarujesz kwotę podatku PIT, jaką będziesz odprowadzał miesięcznie do Urzędu Skarbowego.Wniosek o wpis do CEIDG można złożyć osobiście lub elektronicznie.We wniosku o wpis do CEIDG należy podać przewidywaną liczbę osób zatrudnionych.Wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie zgłoszeniem do ZUS/KRUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego.Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 9
Zaznacz, czy podane zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe.
Strategia marketingowa obejmuje zbiór działań, które mają zapewnić realizację zamierzeń przedsiębiorstwa wobec rynku.Strategia dywersyfikacji to zintensyfikowanie sprzedaży dotychczasowego produktu.Analiza SWOT stanowi element planu marketingowego i jest techniką analityczną.Analiza SWOT pozwala na określenie mocnych i słabych stron przedsięwzięcia tylko w otoczeniu zewnętrznym przedsiębiorstwa.Marketing to strategia dostosowania się przedsiębiorstw do potrzeb nabywców i aktywne wywieranie wpływu na nabywców, czego skutkiem ma być osiągnięcie celów przedsiębiorstwa.Promocja to wszystkie czynności związane z przemieszczaniem produktu od producenta do ostatecznego odbiorcy.Produkt charakteryzuje jego jakość, cechy, marka, opakowanie.Konsumenci, nabywcy, hurtownicy, detaliści, liderzy opinii to odbiorcy przekazu, których określamy w planie marketingowym.Źródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 10
Posługując się dostępnymi źródłami przyporządkuj kodom PKD odpowiadające im opisy.
pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, pozostała działalnośćź profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej nie sklasyfikowanaŹródło: PŁ, licencja: CC BY 3.
amortyzacja
Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę 10 000 zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych.
biznesplan
Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania.
działalność gospodarcza
Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż; także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
elastyczność cenowa
Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu lub podaży, podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe; jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe.
konkurencja
Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji.
koszt
Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa.
osoba fizyczna
Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych.
podatek dochodowy
Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT).
podatek liniowy
Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018).
Polska Klasyfikacja Działalności (PKD)
Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno‑gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze).
przychód
To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu.
rozliczenie ryczałtowe
Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych.
spółka cywilna
Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej oraz Gromar Sp.
1 Podręcznik zasad bezpieczeństwa i zgodności 80669H Wersja 0 Ważne Wszystkie informacje związane z bezpieczeństwem należy przeczytać i zrozumieć przez użyciem produktów firmy Hypertherm.
2 bezpieczeństwo ODCZYTYWANIE INFORMACJI DOTYCZĄCYCH BEZPIECZEŃSTWA Symbole pokazane w tym rozdziale są wykorzystywane do oznaczania potencjalnego ryzyka. Symbole dotyczące bezpieczeństwa pokazane w tym podręczniku lub umieszczone na urządzeniu oznaczają występowanie ryzyka obrażeń. Aby uniknąć niebezpieczeństwa, należy postępować zgodnie z odpowiednimi instrukcjami. PRZESTRZEGANIE INSTRUKCJI BEZPIECZEŃSTWA Należy dokładnie przeczytać wszystkie informacje dotyczące bezpieczeństwa zawarte w tym podręczniku oraz zapoznać się z etykietami bezpieczeństwa umieszczonymi na urządzeniu. Etykiety bezpieczeństwa umieszczone na urządzeniu należy utrzymywać w dobrym stanie. Zgubione lub zniszczone etykiety należy natychmiast wymienić. Należy zapoznać się z obsługą urządzenia i prawidłowym korzystaniem z rozwiązań. Nie wolno pozwolić nikomu obsługiwać urządzenia bez zapoznania się z instrukcją. NIEBEZPIECZEŃSTWO OSTRZEŻENIE PRZESTROGA Firma Hypertherm stosuje wytyczne Amerykańskiego Narodowego Instytutu Normalizacyjnego dotyczące oznaczeń i symboli bezpieczeństwa. Oznaczenia NIEBEZPIECZEŃSTWO lub OSTRZEŻENIE są używane wraz z symbolem bezpieczeństwa. NIEBEZPIECZEŃSTWO wskazuje najpoważniejsze zagrożenia. Etykiety bezpieczeństwa NIEBEZPIECZEŃSTWO i ZAGROŻENIE są umieszczane na urządzeniu w pobliżu występowania konkretnego zagrożenia. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa typu NIEBEZPIECZEŃSTWO poprzedzają odpowiednie instrukcje w podręczniku. Nieprzestrzeganie tych zaleceń może spowodować poważne obrażenia lub śmierć. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa typu OSTRZEŻENIE poprzedzają odpowiednie instrukcje w podręczniku. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa typu PRZESTROGA poprzedzają odpowiednie instrukcje w podręczniku. Nieprzestrzeganie tych zaleceń może spowodować obrażenia lub zniszczenie sprzętu. Urządzeniu należy zapewnić odpowiednie warunki pracy. Nieautoryzowane modyfikacje urządzenia mogą wpłynąć na bezpieczeństwo i jego trwałość. ŁUK PLAZMOWY MOŻE USZKODZIĆ ZAMROŻONE RURY Przy próbie rozmrożenia zamrożonych rur za pomocą palnika plazmowego można spowodować ich zniszczenie lub pęknięcie. ELEKTRYCZNOŚĆ STATYCZNA MOŻE ZNISZCZYĆ OBWODY ELEKTRYCZNE Przy obsłudze obwodów drukowanych należy zachować następujące środki ostrożności: Przechowywać płytki drukowane w antystatycznych pojemnikach. Podczas obsługi płytek drukowanych zakładać nadgarstkowy pasek uziemiający. BEZPIECZEŃSTWO WYPOSAŻENIA UZIEMIAJĄCEGO Kabel roboczy Kabel roboczy należy precyzyjnie dołączyć do elementu obrabianego lub stołu cięcia, zapewniając dobry kontakt między metalowymi elementami. Nie należy dołączać go do elementu, który odpadnie po zakończeniu cięcia. Stół cięcia Należy podłączyć uziemienie do stołu cięcia zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi i lokalnymi dotyczącymi elektryczności. Moc wejściowa Należy upewnić się, że przewód uziemienia kabla zasilającego jest podłączony do gniazda uziemienia w skrzynce rozłączeniowej. Jeśli instalacja systemu plazmowego wymaga podłączenia kabla zasilania do zasilacza, należy upewnić się, że uziemienie kabla zasilającego jest prawidłowo podłączone. Najpierw należy umieścić przewód uziemiający kabla zasilania w styku, a następnie pozostałe przewody uziemiające na uziemieniu kabla zasilania. Mocno dokręcić nakrętkę ustalającą. Docisnąć wszystkie złącza elektryczne, aby zapobiec ich nadmiernemu nagrzaniu. S-1 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
3 Bezpieczeństwo PORAŻENIE PRĄDEM Ten sprzęt może być obsługiwany jedynie przez wykwalifikowany i upoważniony personel. Jeśli urządzenie jest włączone, wyłącz je, zablokuj włączenie zasilania i oznacz urządzenie przed otwarciem obudowy. Jeśli urządzenie jest zasilane za pośrednictwem przewodu, odłącz przewód przed otwarciem obudowy. Blokowane odłączniki lub pokrywy wtyczek muszą być obsługiwane przez inne osoby. Przed otwarciem obudowy należy odczekać 5 minut, aby umożliwić rozładowanie zgromadzonej energii. Jeśli urządzenie musi być zasilane, podczas gdy obudowa jest otwarta do celów serwisowych, może wystąpić ryzyko eksplozji łuku. Przy serwisowaniu urządzenia, jeśli jest ono zasilane, należy przestrzegać WSZYSTKICH lokalnych wymogów dotyczących bezpieczeństwa pracy (NFPA 70E w USA) oraz używania indywidualnych środków ochrony. Po przenoszeniu, otwieraniu lub serwisowaniu urządzenia należy zamknąć obudowę i podłączyć do niej uziemienie zanim urządzenie zostanie włączone. Przed rozpoczęciem przeglądu lub wymiany materiałów eksploatacyjnych palnika zawsze należy przestrzegać instrukcji dotyczących odłączania zasilania. NIEBEZPIECZEŃSTWO ŚMIERTELNEGO PORAŻENIA PRĄDEM Dotykanie części elektrycznych będących pod napięciem może spowodować śmiertelne porażenie prądem lub poważne oparzenia. Działający system plazmowy zamyka obwód elektryczny pomiędzy palnikiem a elementem obrabianym. Sam element obrabiany oraz wszystko, co go dotyka, jest częścią obwodu elektrycznego. Podczas działania systemu plazmowego nie wolno dotykać palnika, elementu obrabianego ani wody w stole wodnym. Zapobieganie porażeniu prądem Wszystkie systemy plazmowe Hypertherm wykorzystują w procesie cięcia wysokie napięcie (standardowo prąd stały od 200 do 400 V DC). Podczas działania systemu należy stosować następujące środki bezpieczeństwa: Należy zakładać rękawice i buty izolacyjne oraz zapewnić, aby ciało i ubranie były suche. Nie stawać, nie siadać i nie dotykać wilgotnych powierzchni ani nie kłaść się na nich podczas używania systemu plazmowego. Należy odizolować się od powierzchni roboczej i podłoża za pomocą suchych mat izolacyjnych lub pokryć, wystarczająco dużych, aby zapobiec kontaktowi z powierzchnią roboczą i podłożem. Jeśli praca ma się odbywać w pobliżu lub na wilgotnym obszarze, należy zastosować wyjątkowe środki ostrożności. Zapewnić wyłącznik odcinający zasilanie z bezpiecznikami o odpowiedniej wielkości. Ten wyłącznik umożliwia operatorowi natychmiastowe odcięcie zasilania w trybie awaryjnym. Jeśli jest używany stół wodny, należy upewnić się, że jest on prawidłowo uziemiony. Urządzenie należy zainstalować i uziemić zgodnie z instrukcją obsługi oraz krajowymi i lokalnymi przepisami. Należy regularnie sprawdzać wejściowy przewód zasilania pod kątem zniszczeń lub pęknięć osłony. Natychmiast wymienić zniszczony przewód zasilania. Nieosłonięte przewody mogą zabić. Należy sprawdzać i wymieniać wszystkie zużyte lub zniszczone przewody palnika. Nie wolno podnosić elementu obrabianego, w tym także odpadów po cięciu, podczas cięcia. Podczas cięcia należy zostawić element obrabiany na miejscu lub na stole z dołączonym kablem roboczym. Przed sprawdzaniem, czyszczeniem lub wymianą części palnika, należy odłączyć główne zasilanie lub wyłączyć zasilacz. Nie wolno wykonywać obejść ani zwarć blokad bezpieczeństwa. Przed wyjmowaniem zasilacza lub zdejmowaniem pokrywy obudowy należy odłączyć zasilanie wejściowe. Po odłączeniu głównego zasilania odczekać 5 minut, aby umożliwić rozładowanie się kondensatorów. Nie wolno włączać systemu plazmowego, jeśli pokrywy zasilacza nie są założone. Wystające złącza zasilacza stwarzają poważne ryzyko porażenia prądem. Przy podłączaniu złączy wejściowych, należy najpierw poprawnie podłączyć przewód uziemienia. Każdy system plazmowy Hypertherm jest przeznaczony do wykorzystania z konkretnymi palnikami firmy Hypertherm. Nie wolno zastępować palników innymi, które mogą się przegrzewać i stwarzać ryzyko dla bezpieczeństwa. Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami S-2
4 Bezpieczeństwo CIĘCIE MOŻE SPOWODOWAĆ POŻAR LUB EKSPLOZJĘ Ochrona przeciwpożarowa Przed wykonywaniem cięcia należy się upewnić, czy otoczenie jest bezpieczne. Gaśnicę należy trzymać w pobliżu. Z obszaru do 10 m od miejsca cięcia należy usunąć wszystkie materiały palne. Należy schładzać gorący metal lub pozwolić mu ostygnąć przed jego obsługą lub stycznością z materiałami palnymi. Nie wolno ciąć pojemników z potencjalną zawartością materiałów palnych najpierw muszą zostać one opróżnione i dobrze wyczyszczone. Przed cięciem w potencjalnie palnej atmosferze, należy wentylować pomieszczenie. Przy cięciu tlenem jako gazem plazmowym, wymagany jest system wentylacji wyciągowej. Zapobieganie eksplozji Nie używać systemu plazmowego, jeśli występują pyły lub opary wybuchowe. Nie wolno wytwarzać nadmiernego ciśnienia w butlach, rurach i zamkniętych pojemnikach. Nie wolno ciąć pojemników zawierających materiały palne. OSTRZEŻENIE Ryzyko eksplozji Argon-wodór i metan Wodór i metan są gazami palnymi, które powodują wystąpienie ryzyka eksplozji. Materiały palne należy trzymać z daleka od butli, przewodów, które zawierają mieszanki metanu i wodoru. Materiały palne i iskrzące należy trzymać z daleka od palnika podczas cięcia z użyciem metanu lub argonu-wodoru jako plazmy. OSTRZEŻENIE Ryzyko eksplozji Cięcie pod lustrem wody z użyciem gazów paliwowych Nie wolno ciąć pod lustrem wody z użyciem gazów paliwowych zawierających wodór. Cięcie pod lustrem wody z użyciem gazów paliwowych zawierających wodór może wytworzyć warunki zagrożenia eksplozją, która może zostać wywołana przez operacje cięcia plazmą. OSTRZEŻENIE Detonacja wodoru przy cięciu aluminium Aluminium nie wolno ciąć pod lustrem wody ani w taki sposób, że woda dotyka dolnej strony aluminium. Cięcie aluminium pod lustrem wody lub gdy woda dotyka dolnej strony aluminium może spowodować warunki zagrożenia eksplozją, która może zostać wywołana przez operacje cięcia plazmą. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA DOTYCZĄCE WYPOSAŻENIA KOMPRESJI GAZU Nie należy smarować zaworów butli ani regulatorów za pomocą oleju lub smaru. Należy używać odpowiednich butli gazowych, regulatorów, przewodów i mocowań przeznaczonych do danych zastosowań. Wyposażenie obsługujące sprężony gaz oraz związane z tym elementy należy utrzymywać w dobrym stanie. Należy oznaczać wszystkie przewody gazowe za pomocą etykiet i odpowiednich kolorów w celu identyfikacji typu gazu w danym przewodzie. Należy sprawdzić, jakie są krajowe i lokalne przepisy. ZNISZCZENIE BUTLI GAZOWYCH SPOWODUJE ICH EKSPLOZJĘ Butla gazowa zawiera gaz pod wysokim ciśnieniem. Jeśli zostanie uszkodzona, może eksplodować. Obsługa i użytkowanie butli gazowych muszą być prowadzone zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi i lokalnymi. Nie wolno używać butli, która nie znajduje się w stojaku w pozycji pionowej i nie jest przymocowana. Zatyczka ochronna powinna znajdować się na zaworze, z wyjątkiem sytuacji, gdy butla jest używana lub podłączana do użycia. Nie wolno dopuścić do kontaktu elektrycznego między łukiem plazmowym i butlą. Nie wolno dopuszczać do nadmiernego nagrzania butli, kontaktu z iskrami, żużlem lub otwartym ogniem. Nie należy używać młotka, klucza lub innego narzędzia do otwarcia zakleszczonego zaworu butli. S-3 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
5 Bezpieczeństwo TOKSYCZNE WYZIEWY MOGĄ SPOWODOWAĆ OBRAŻENIA LUB ŚMIERĆ Łuk plazmowy wykorzystywany do cięcia jest źródłem ciepła. Pomimo tego, że łuk plazmowy nie jest identyfikowany jako źródło toksycznych wyziewów, materiał podlegający cięciu może być ich źródłem lub źródłem gazów, które redukują zawartość tlenu. Wytwarzane wyziewy zależą od metalu, który podlega cięciu. Metale, które mogą wydzielać toksyczne wyziewy, przy czym nie jest to pełna lista, to: stal nierdzewna, stal węglowa, cynk (galwanizowany) oraz miedź. W niektórych przypadkach metal może być pokryty substancją, która wydziela toksyczne wyziewy. Toksyczne powłoki zawierają, ale nie tylko: ołów (w niektórych lakierach), kadm (w niektórych lakierach i wypełniaczach) oraz beryl. Gazy wytwarzane przy cięciu plazmą zależą od materiału, który podlega cięciu oraz od metody cięcia, ale mogą zawierać ozon, tlenki azotu, chrom sześciowartościowy, wodór i inne substancje, jeśli takie są zawarte w ciętym materiale. Należy podjąć środki bezpieczeństwa, aby zminimalizować wystawienie na działanie wyziewów wytwarzanych przy każdym procesie przemysłowym. W zależności od składu chemicznego i stężenia wyziewów (jak również innych czynników, takich jak wentylacja), może wystąpić ryzyko schorzeń fizycznych, takich jak wady wrodzone lub rak. Właściciel sprzętu i siedziby jest odpowiedzialny za kontrolę jakości powietrza w obszarze, gdzie urządzenie jest używane oraz zapewnienie, że jakość powietrza w miejscu pracy spełnia wszystkie lokalne i krajowe przepisy oraz normy. Jakość powietrza w każdym z miejsc pracy zależy od różnych warunków panujących w danym miejscu, takich jak: Typ stołu (wodny, suchy, do cięcia pod lustrem wody). Skład materiału, wykończenie powierzchni oraz skład powłok. Objętość materiału, który jest usuwany. Czas trwania cięcia lub żłobienia. Wielkość obszaru roboczego, objętość powietrza, wentylacja i filtrowanie. Środki ochrony indywidualnej. Liczba działających systemów cięcia i spawania. Inne procesy, w trakcie których są wytwarzane wyziewy. Jeśli miejsce pracy musi spełniać krajowe i lokalne przepisy, należy prowadzić monitoring i testowanie na miejscu, określające, czy wskaźniki są powyżej czy poniżej dopuszczalnych poziomów. Aby zmniejszyć ryzyko ekspozycji na wyziewy: Należy przed cięciem usunąć wszystkie powłoki i rozpuszczalniki. Do usuwania wyziewów z powietrza używać wentylacji wyciągowej. Nie wdychać wyziewów. Podczas cięcia metali z powłokami, zawierających lub wydających się zawierać toksyczne składniki, należy stosować urządzanie oddechowe zasilane powietrzem. Należy się upewnić, że sprzęt do spawania i cięcia, jak również urządzenia oddechowe zasilane powietrzem, są używane prawidłowo i w sposób fachowy, odpowiedni do tego rodzaju wyposażenia. Nie wolno ciąć pojemników, jeśli potencjalnie mogą one zawierać materiały toksyczne. Najpierw należy opróżnić pojemnik i go wyczyścić. Należy monitorować i testować jakość powietrza na miejscu, jeśli to konieczne. Należy skonsultować z lokalnym doradcą plan sytuacyjny, aby zapewnić bezpieczną jakość powietrza. ŁUK PLAZMOWY MOŻE SPOWODOWAĆ OBRAŻENIA I POPARZENIA Natychmiastowe włączanie palników Łuk plazmowy pojawia się zaraz po włączeniu palnika. Może szybko przeciąć rękawice i skórę! Nie wolno chwytać metalu blisko ścieżki cięcia. Nie wolno kierować palnika na siebie lub inne osoby. Nie należy zbliżać żadnej części ciała do szczytu palnika. Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami S-4
6 Bezpieczeństwo PROMIENIOWANIE ŁUKU MOŻE POPARZYĆ OCZY I SKÓRĘ Ochrona oczu Łuk plazmowy wytwarza intensywne promieniowanie widzialne i niewidzialne (ultrafioletowe i podczerwone), które może poparzyć oczy i skórę. Należy używać środków ochrony oczu, zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi i lokalnymi. W celu ochrony oczu przed ultrafioletowym i podczerwonym promieniowaniem łuku, należy używać środków ochrony oczu (okulary ochronne lub gogle z osłonami bocznymi oraz hełmy spawalnicze) z odpowiednimi szybami przyciemnionymi. Ochrona skóry W celu ochrony przed poparzeniami spowodowanymi promieniowaniem ultrafioletowym, iskrami i gorącym metalem, należy stosować odzież ochronną. Rękawice ochronne, buty i ochrona głowy. Odzież ognioodporna pokrywająca wszystkie narażone obszary ciała. Spodnie bezmankietowe zabezpieczające przed iskrami i żużlem. Przed cięciem należy usunąć z kieszeni wszystkie materiały palne, takie jak zapalniczki lub zapałki. Obszar cięcia W obszarze, w którym odbywa się cięcie, należy zredukować odbicia i przenoszenie promieniowania ultrafioletowego: Ściany i inne powierzchnie pomalować na ciemne kolory, co zmniejszy odbicia światła. Używać ekranów ochronnych lub barier w celu ochrony innych osób przed błyskami i oślepieniem. Ostrzegać inne osoby, aby nie patrzyły na łuk. Zastosować plakaty i oznaczenia. Natężenie prądu łuku (A) Minimalny współczynnik przyciemnienia ochronnego (ANSI Z49. 1:2005) Zalecany współczynnik przyciemnienia zapewniający komfort (ANSI Z49. 1:2005) OSHA 29CFR (a)(5) Europa EN 169:2002 Mniej niż 40 A do 60 A do 80 A do 125 A do 150 A do 175 A do 250 A do 300 A do 400 A do 800 A Nie dotyczy PRACA Z WYGŁUSZENIEM I APARATEM SŁUCHOWYM Na pracę z wygłuszeniem i aparatem słuchowym mogą mieć wpływ pola magnetyczne wytwarzane przez prąd o wysokim napięciu. Osoby stosujące wygłuszenia i aparaty słuchowe powinny skonsultować się z lekarzem przed zbliżeniem się do łuku plazmowego wykonującego operację cięcia lub żłobienia. Przewody palnika powinny biec jak najbliżej kabla roboczego. Nie owijać i nie zaginać przewodu palnika ani kabla roboczego wokół siebie. Należy stawać tak daleko od zasilacza jak to możliwe. Aby zmniejszyć zagrożenie polem magnetycznym: Kabel roboczy i przewody palnika należy układać z jednej strony, z dala od siebie. S-5 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
7 Bezpieczeństwo HAŁAS MOŻE USZKODZIĆ SŁUCH Cięcie za pomocą łuku plazmowego może wytwarzać hałas przekraczający dopuszczalny poziom określony przez lokalne przepisy dla wielu zastosowań. Dłuższa ekspozycja na nadmierny hałas może uszkodzić słuch. Zawsze należy stosować środki ochrony słuchu podczas cięcia i żłobienia, chyba że pomiary poziomu hałasu wykonane na miejscu wykażą, że środki indywidualnej ochrony słuchu nie są konieczne do zastosowania w świetle międzynarodowych, regionalnych i lokalnych przepisów. Znaczną redukcję hałasu można uzyskać przez zastosowanie prostych rozwiązań do stołów cięcia, takich jak bariery lub kurtyny ustawiane pomiędzy łukiem plazmowym a stanowiskiem roboczym i/lub umieszczenie stanowiska roboczego z daleka od łuku. Można wprowadzić administracyjne ograniczenia dostępu do miejsca pracy, ograniczyć czas ekspozycji operatora na hałas, odciąć głośne obszary robocze i/lub wykonywać pomiary, aby zredukować odbicia dźwięku w obszarze roboczym przez ustawianie elementów wygłuszających. Gdy wszystkie inne rozwiązania przemysłowe i administracyjne zostaną zastosowane, nadal należy używać środków ochrony słuchu, jeśli hałas jest destrukcyjny lub występuje zagrożenie uszkodzenia słuchu. Jeśli są wymagane środki ochrony słuchu, należy stosować tylko zatwierdzone środki ochrony indywidualnej, takie jak nauszniki lub zatyczki do uszu, o współczynniku redukcji hałasu odpowiednim do sytuacji. Inne osoby przebywające w obszarze o wysokim poziomie hałasu również powinny używać środków ochronnych. Ponadto środki ochrony słuchu zapobiegają dostaniu się do ucha gorących odprysków. INFORMACJE DOTYCZĄCE SUCHEGO ODPYLANIA W niektórych miejscach suche pyły mogą stwarzać potencjalne zagrożenie eksplozją. Amerykańskie Narodowe Stowarzyszenie Ochrony Przeciwogniowej, wydanie 2007, norma NFPA nr 68 Ochrona przed eksplozją przez odpowietrzanie deflagracyjne, określa wymagania dotyczące projektowania, umieszczania, instalacji, konserwacji i użytkowania urządzeń oraz systemów do wentylacji gazów spalinowych i sprężonych po deflagracji. Przed zainstalowaniem nowego systemu suchego odpylania albo wykonaniem znacznych modyfikacji procesu lub materiałów wykorzystywanych w istniejącym systemie należy skonsultować się z producentem lub instalatorem systemu suchego odpylania w zakresie wymagań dotyczących tego systemu. Należy skonsultować się z lokalnym uprawnionym organem administracyjnym, aby określić, czy któreś wydanie normy NFPA 68 zostało przyjęte z uwzględnieniem w lokalnym prawie budowlanym. Należy odnieść się do normy NFPA 68, aby znaleźć definicje i wyjaśnienia terminów takich jak: deflagracja, uprawniony organ administracyjny, przyjęte z uwzględnieniem, współczynnik deflagracji i inne. Uwaga 1 Interpretacja firmy Hypertherm dotycząca nowych wymagań jest następująca: do momentu przeprowadzenia w danej lokalizacji badania zapewniającego, że wszystkie pyły są niepalne, wydanie 2007 normy NFPA 68 wymaga zastosowania przeciwwybuchowych otworów wentylacyjnych przeznaczonych do warunków z najgorszą wartością Kst (patrz aneks F), która może wystąpić przy danym typie i wielkości otworu przeciwwybuchowego. Norma NFPA 68 nie określa konkretnie procesu cięcia plazmowego lub cięcia termicznego jako wymagających systemów odpowietrzania deflagracyjnego, ale wskazuje te nowe wymagania dla wszystkich systemów suchego odpylania. Uwaga 2 Użytkownicy podręczników firmy Hypertherm powinni sprawdzić i postępować zgodnie z krajowymi i lokalnymi przepisami oraz regulacjami prawnymi. Firma Hypertherm nie zachęca przez publikację podręczników do żadnych działań, które nie są zgodne ze wszystkimi odpowiednimi regulacjami i normami, a ten podręcznik nie był nigdy w tym celu tworzony. Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami S-6
8 Bezpieczeństwo PROMIENIOWANIE LASEROWE Ekspozycja na promieniowanie laserowe może spowodować poważne obrażenia oczu. Należy unikać bezpośredniej ekspozycji oczu na to promieniowanie. Dla wygody i bezpieczeństwa, w przypadku produktów firmy Hypertherm wykorzystujących laser, zastosowano następujące etykiety dotyczące promieniowania laserowego, umieszczane w pobliżu miejsca, gdzie promień lasera opuszcza obudowę. Maksymalne napięcie wyjściowe (mv), długość emitowanej fali (nm) oraz, jeśli ma zastosowanie, czas trwania impulsu, są również przedstawiane. Dodatkowe instrukcje dotyczące bezpieczeństwa laserowego: Należy skonsultować się ze specjalistą ds. lokalnych przepisów dotyczących laserów. Wymagane jest szkolenie na temat bezpieczeństwa laserowego. Osobom niewykwalifikowanym nie wolno obsługiwać lasera. W rękach niewykwalifikowanych osób lasery mogą być niebezpieczne. Nigdy nie należy patrzeć w szczelinę lasera ani na wiązkę. Laser należy ustawiać zgodnie z instrukcjami, aby nie dopuścić do nieumyślnego kontaktu z oczami. Nie należy używać lasera na odblaskowych elementach obrabianych. Nie należy używać narzędzi optycznych lub odbijających wiązkę lasera. Stosowanie ustawień lub wykonywanie procedur innych niż określone w tym podręczniku może spowodować zagrożenie ekspozycją na promieniowanie lasera. Nie wolno obsługiwać urządzenia w atmosferze grożącej eksplozją, takiej, w której występują palne ciecze, gazy lub pyły. Należy stosować tylko takie części i akcesoria laserowe, które są zalecane lub dostarczane przez producenta modelu. Naprawy i serwisowanie MUSZĄ być przeprowadzane przez wykwalifikowany personel. Nie należy niszczyć ani usuwać etykiety bezpieczeństwa laserowego. Nie należy demontować ani usuwać lasera lub zdejmować pokrywy ze szczeliny. Modyfikowanie lasera lub produktu w jakikolwiek sposób może zwiększyć zagrożenie promieniowaniem lasera. S-7 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
9 ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA PRODUKT PRZEZ CAŁY OKRES JEGO ISTNIENIA Wprowadzenie Firma Hypertherm stosuje globalny system zarządzania regulacyjnego (Global Regulatory Management System), aby zapewnić, że produkty są zgodne z regulacjami prawnymi i wymaganiami dotyczącymi środowiska. Krajowe i lokalne przepisy dotyczące bezpieczeństwa Krajowe i lokalne przepisy dotyczące bezpieczeństwa powinny mieć pierwszeństwo przed innymi instrukcjami dostarczanymi wraz z produktem. Produkt powinien być importowany, instalowany, obsługiwany i utylizowany zgodnie z krajowymi lub lokalnymi przepisami, odpowiednio do miejsca instalacji. Znaki testów certyfikacyjnych Produkty objęte certyfikatem są identyfikowane przez jeden lub większą liczbę znaków testów certyfikacyjnych udzielanych przez akredytowane laboratoria testowe. Znaki testów certyfikacyjnych są umieszczane na tabliczce znamionowej lub w jej pobliżu. Każdy znak testu certyfikacyjnego oznacza, że produkt i jego komponenty krytyczne pod względem bezpieczeństwa spełniają odpowiednie krajowe normy bezpieczeństwa, co zostało potwierdzone przez dane laboratorium testowe. Firma Hypertherm umieszcza znaki testów certyfikacyjnych na swoich produktach dopiero po wytworzeniu danego produktu przy użyciu komponentów krytycznych pod względem bezpieczeństwa, które zostały zatwierdzone przez akredytowane laboratorium testowe. Po opuszczeniu przez produkt fabryki firmy Hypertherm znaki testu certyfikacyjnego tracą ważność, jeżeli wystąpi którakolwiek z poniższych sytuacji: Produkt uległ znaczącej modyfikacji, co spowodowało zagrożenie lub niezgodność z normami. Komponenty krytyczne pod względem bezpieczeństwa zostały wymienione na części zamienne pozbawione autoryzacji. Dodano jakikolwiek pozbawiony autoryzacji zespół lub element uzupełniający wykorzystujący lub generujący niebezpieczne napięcie. Dokonano przeróbek obwodu bezpieczeństwa lub innych elementów wbudowanych w produkt, stanowiących o jego certyfikacji. Symbol CE oznacza przyznanie producentowi deklaracji zgodności z dyrektywami i normami europejskimi. Tylko wersje produktów firmy Hypertherm z oznaczeniami CE umieszczonymi obok tabliczek informacyjnych były testowane pod kątem zgodności z europejską Dyrektywą Niskonapięciową oraz dyrektywą dotyczącą zgodności elektromagnetycznej (EMC). Filtry EMC, które są zgodne z europejską dyrektywą dotyczącą EMC, współdziałają z wersjami zasilacza oznaczonego symbolem CE. Certyfikaty zgodności dla produktów firmy Hypertherm są dostępne w bibliotece dokumentów do pobrania (Downloads Library) na stronie internetowej Hypertherm pod adresem: Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami Różnice w normach krajowych Różnice mogą dotyczyć norm wydajności, bezpieczeństwa lub innych. Różnice w poszczególnych normach dotyczą (ale nie wyłącznie): Napięć Parametrów wtyczek i kabli Wymagań językowych Wymagań zgodności elektromagnetycznej Różnice w normach krajowych i innych mogą uniemożliwić oznaczanie wszystkimi opisanymi powyżej znakami jednej wersji produktu. Na przykład wersje CSA produktów firmy Hypertherm nie są zgodne z wymaganiami europejskiej normy emisji elektromagnetycznej EMC i nie mają na obudowie znaku CE. Kraje, które wymagają oznaczeń CE i mające przepisy regulujące emisję elektromagnetyczną, muszą używać wersji produktów firmy Hypertherm opatrzonych znakiem CE. Należą do nich między innymi: Australia Nowa Zelandia Kraje Unii Europejskiej Rosja Istotne jest, aby produkt i znak certyfikacji były odpowiednie do miejsca instalacji. Gdy produkt firmy Hypertherm jest wysyłany do kraju, z którego ma być wyeksportowany dalej, musi on być skonfigurowany odpowiednio do miejsca końcowej instalacji. Bezpieczna instalacja oraz używanie wyposażenia do wycinania kształtów Norma IEC zatytułowana Łukowe urządzenia spawalnicze instalacja i użytkowanie zawiera wytyczne dotyczące bezpiecznej instalacji i użytkowania wyposażenia do wycinania kształtów oraz bezpiecznego prowadzenia cięcia. Podczas instalacji, w tym także, ale nie wyłącznie, podczas wykonywania uziemienia lub połączeń odgromowych, montowania bezpieczników, urządzeń rozłączających oraz wybierania rodzaju obwodu zasilania należy przestrzegać wymagań krajowych i lokalnych przepisów prawa. Przed zainstalowaniem sprzętu należy przeczytać instrukcje. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest ocena bezpieczeństwa instalacji. Ocena bezpieczeństwa musi być przeprowadzona przez specjalistę i określać, jakie kroki należy podjąć, aby stworzyć bezpieczne środowisko działania, a także, jakie należy stosować środki bezpieczeństwa w trakcie instalacji i bieżącej obsługi. Procedury okresowej kontroli i testowania Jeśli jest to wymagane przez krajowe regulacje, norma IEC określa procedury testowe stosowane przy kontroli okresowej oraz po naprawach i konserwacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa elektrycznego w zakresie wbudowanych źródeł zasilania cięcia plazmowego zgodnie z normą IEC Firma Hypertherm wykonuje fabryczne testy ciągłości obwodu ochronnego oraz rezystancji izolacji jako testy nieprodukcyjne. Testy te są wykonywane z odłączonymi złączami zasilania i uziemienia. PS-1
10 odpowiedzialność za produkt przez cały okres jego istnienia Firma Hypertherm usuwa także niektóre urządzenia zabezpieczające, które mogłyby spowodować błędy w testach. Jeśli jest to wymagane przez krajowe regulacje prawne, do urządzenia należy zamocować etykietę informującą, że przeszło ono testy opisane przez normę IEC Raport z naprawy powinien zawierać wyniki wszystkich testów, chyba że zostanie wskazane, że dany test nie został przeprowadzony. Kwalifikacje personelu testującego Testy bezpieczeństwa elektrycznego dla wyposażenia do wycinania kształtów mogą być niebezpieczne i powinny być przeprowadzane przez osobę uprawnioną do napraw sprzętu elektrycznego, a najlepiej przez osobę znającą sprzęt do spawania, cięcia itp. Jeśli testy są przeprowadzanie przez niewykwalifikowany personel, zagrożenie występujące w stosunku do osób i sprzętu może być znacznie większe niż korzyści z takiej okresowej kontroli lub testowania. Firma Hypertherm zaleca, aby przeprowadzać tylko kontrolę wizualną, chyba że testy bezpieczeństwa elektrycznego są wymagane przez lokalne regulacje prawne w kraju, w którym jest zainstalowany sprzęt. Zabezpieczenia różnicowoprądowe W Australii i kilku innych krajach lokalne kodeksy mogą wymagać użycia zabezpieczeń różnicowoprądowych, jeśli w miejscu pracy jest używany przenośny sprzęt elektryczny lub na placach budów, aby chronić operatorów przed skutkami awarii sprzętu elektrycznego. Urządzenia różnicowoprądowe są przeznaczone do bezpiecznego odłączania zasilania z sieci elektrycznej, jeśli zostanie wykryty brak równowagi między zasilaniem a prądem powrotnym (występuje upływ prądu do uziemienia). Urządzenia różnicowoprądowe są dostępne ze stałym i regulowanym prądem wyzwalania od 6 do 40 ma oraz zakresem czasów wyzwalania do 300 ms, do wyboru w zależności od instalacji sprzętu, zastosowania i przeznaczenia. Jeśli są używane urządzenia różnicowoprądowe, prąd wyzwolenia i czas wyzwolenia na takim urządzeniu powinny być ustawione na wystarczająco duże wartości, aby uniknąć problemów z wyzwalaniem podczas normalnego działania sprzętu do cięcia plazmowego oraz na odpowiednio małe wartości, aby w wypadku nieoczekiwanej awarii prądu wyposażenia rozłączyć zasilanie zanim prąd upływu w warunkach awarii spowoduje zagrożenie życia operatora na skutek porażenia prądem. Systemy wyższych poziomów Gdy integrator systemów dodaje następne urządzenie, takie jak np. stół do cięcia, napędy, sterowniki ruchu lub roboty do systemów cięcia plazmowego, połączone systemy mogą wówczas wymagać zastosowania tzw. systemów wyższych poziomów. Systemy wyższych poziomów z niebezpiecznymi częściami ruchomymi mogą obejmować instalacje przemysłowe lub systemy robotów w takim przypadku producent sprzętu OEM lub użytkownik (klient) końcowy może być zmuszony do spełniania dodatkowych wymagań przepisów i norm ponad te dotyczące systemu cięcia plazmowego produkowanego przez firmę Hypertherm. Obowiązkiem klienta końcowego i producenta OEM jest dokonanie oceny ryzyka dla systemów wyższego poziomu i zapewnienie ochrony przed niebezpiecznymi elementami ruchomymi. Jeśli system wyższego poziomu jest poddany certyfikacji, gdy producent OEM włącza do systemu produkt firmy Hypertherm, również kompletna instalacja powinna zostać poddana certyfikacji przez uprawnione organy lokalne. W przypadku wątpliwości co do zgodności z lokalnymi przepisami należy zasięgnąć rady ekspertów. Zewnętrzne kable łączące pomiędzy elementami składowymi systemów wyższego poziomu muszą uwzględniać zanieczyszczenia i ruchy elementów w miejscu końcowej instalacji. Gdy zewnętrzne kable łączące poszczególne elementy są narażone na działanie oleju, kurzu i innych zanieczyszczeń, mogą wymagać podwyższonej odporności na zużycie. Gdy zewnętrzne kable łączące poszczególne elementy są narażone na ciągły ruch, mogą wymagać podwyższonej odporności mechanicznej. Obowiązkiem klienta końcowego lub producenta OEM jest dostarczenie kabli odpowiednich dla danego zastosowania. Ponieważ istnieją różnice w parametrach i kosztach dla poszczególnych przepisów lokalnych dotyczących systemów wyższego poziomu, konieczne może być zweryfikowanie, czy całość okablowania zewnętrznego ma odpowiednie parametry dla miejsca instalacji. Aby sprawdzić, czy urządzenia różnicowoprądowe działają poprawnie, należy okresowo sprawdzać prąd i czas wyzwolenia. Przenośne urządzenia elektryczne oraz urządzenia różnicowoprądowe w zastosowaniach komercyjnych i przemysłowych w Australii i Nowej Zelandii są testowane zgodnie z australijską normą AS/NZS Podczas testowania izolacji sprzętu do cięcia plazmowego według normy AS/NZS 3760, należy mierzyć rezystancję izolacji zgodnie z Załącznikiem B tej normy, przy 250 V prądu stałego, z włączonym przełącznikiem zasilania, w celu kontroli prawidłowości testu oraz uniknięcia błędów niepowodzenia testu prądu upływu. Błędy niepowodzenia są możliwe, ponieważ warystory tlenkowe (MOV) oraz filtry zgodności elektromagnetycznej, używane do zmniejszenia emisji i ochrony sprzętu przed przepięciami, mogą przewodzić w normalnych warunkach prąd upływu do uziemienia do 10 ma. Jeśli mają Państwo pytania dotyczące zastosowania lub interpretacji norm IEC opisanych tutaj, proszę się skonsultować z odpowiednim organem prawnym lub innym doradcą znającym międzynarodowe normy elektrotechniczne. Nie należy powoływać się na firmę Hypertherm w kwestiach związanych z interpretacją lub stosowaniem tych norm. PS-2 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
11 ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ŚRODOWISKO Wprowadzenie Specyfikacja środowiskowa firmy Hypertherm wymaga, aby dostawcy Hypertherm zapewniali informacje dotyczące substancji zgodnie z dyrektywami RoHS, WEEE i REACH. Zgodność środowiskowa produktu nie wymaga określania jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń oraz zasad wypuszczania dymów do środowiska przez użytkownika końcowego. Żadne materiały, które są poddawane cięciu przez końcowego użytkownika, nie są dostarczane przez firmę Hypertherm wraz z produktem. Użytkownik końcowy jest odpowiedzialny za materiały poddawane cięciu, jak również za bezpieczeństwo i jakość powietrza w miejscu pracy. Użytkownik końcowy musi być świadomy potencjalnego zagrożenia dla zdrowia wynikającego z oparów wydzielających się z ciętego materiału, a także zgodności ze wszystkimi lokalnymi przepisami prawa. Krajowe i lokalne regulacje dotyczące środowiska Krajowe i lokalne regulacje dotyczące środowiska mają pierwszeństwo przed instrukcjami zawartymi w tym podręczniku. Produkt powinien być importowany, instalowany, obsługiwany i utylizowany zgodnie z krajowymi lub lokalnymi przepisami dotyczącymi ochrony środowiska, odpowiednio do miejsca instalacji. Europejskie przepisy dotyczące ochrony środowiska są omówione w części Dyrektywa WEEE. Dyrektywa RoHS Firma Hypertherm zobowiązuje się do przestrzegania wszystkich obowiązujących praw i przepisów, w tym dyrektywy Unii Europejskiej dotyczącej ograniczenia w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji (RoHS Restriction of Hazardous Substances), która ogranicza użycie niebezpiecznych materiałów w produktach elektronicznych. W skali globalnej firma Hypertherm wykracza poza wymagania dyrektywy RoHS. Firma Hypertherm kontynuuje prace zmierzające do zmniejszenia zawartości materiałów niebezpiecznych w swoich produktach objętych dyrektywą RoHS, z wyjątkiem przypadków, gdy powszechnie wiadomo, że nie istnieją ich zamienniki. Deklaracje zgodności z RoHS zostały przygotowane dla bieżących wersji CE systemów cięcia plazmowego Powermax produkowanych przez firmę Hypertherm. Na urządzeniach dostarczanych od 2006 roku, poniżej oznaczenia CE na tabliczce znamionowej urządzenia w wersji CE serii Powermax występuje również oznaczenie RoHS. Części wykorzystane w wersjach CSA serii Powermax i innych produktów wytwarzanych przez firmę Hypertherm, przekraczających normy RoHS lub z nich zwolnionych, są stale dostosowywane do ograniczeń RoHS w oczekiwaniu na przyszłe wymagania. Właściwy sposób utylizacji produktów Hypertherm Systemy do cięcia plazmowego firmy Hypertherm, podobnie jak wszystkie produkty elektroniczne, mogą zawierać materiały lub elementy, na przykład obwody drukowane, których nie wolno usuwać tak jak zwykłych odpadów. Użytkownik jest zobowiązany do usuwania każdego produktu firmy Hypertherm lub jego elementu w sposób akceptowalny dla środowiska naturalnego oraz zgodnie z krajowymi i lokalnymi przepisami prawa. W Stanach Zjednoczonych należy sprawdzić wszystkie przepisy federalne, stanowe i lokalne. W Unii Europejskiej należy sprawdzić dyrektywy UE oraz przepisy krajowe i lokalne. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej W innych krajach należy sprawdzić przepisy krajowe i lokalne. Jeśli to konieczne, należy skonsultować się z innymi ekspertami ds. zgodności. Dyrektywa WEEE Dnia 27 stycznia 2003 r. Parlament Europejski oraz Rada Unii Europejskiej wprowadziły dyrektywę 2002/96/WE (WEEE) w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Zgodnie z wymogami prawa, wszelkie produkty firmy Hypertherm objęte dyrektywą i sprzedawane w UE po 13 sierpnia 2005 r. są oznaczone symbolem WEEE. Niniejsza dyrektywa zachęca do zbierania, przetwarzania i recyklingu odpadów elektrycznych i elektronicznych oraz określa szczegółowe kryteria dotyczące tych działań. Odpady konsumenckie są traktowane odmiennie od powstających w relacjach między przedsiębiorstwami (wszystkie produkty firmy Hypertherm są traktowane jako odpady powstające w relacjach między przedsiębiorstwami). Instrukcje utylizacji wersji CE systemów plazmowych Powermax można znaleźć na stronie: Adres URL jest drukowany na etykiecie ostrzegawczej każdego z urządzeń w wersji CE serii Powermax, dostarczanego od 2006 roku. Wersje CSA serii Powermax i innych produktów wytwarzanych przez firmę Hypertherm z zapasem spełniają warunki normy WEEE lub są z niej zwolnione. Rozporządzenie REACH Rozporządzenie REACH (1907/2006), które weszło w życie 1 czerwca 2007 r., odnosi się do substancji chemicznych dostępnych na rynku europejskim. Wymaga ono od producentów komponentów zapewnienia, że komponent nie zawiera więcej niż 0, 1% swojej wagi tzw. substancji wzbudzających duże obawy (SVHC Substances of Very High Concern). Producenci komponentów i kolejni ich użytkownicy, tacy jak firma Hypertherm, są zobowiązani do uzyskania gwarancji od swoich dostawców, że wszystkie substancje chemiczne stosowane w produktach Hypertherm będą mieć numer rejestracyjny Europejskiej Agencji Chemicznej (ECHA). Aby zapewnić informacje o związkach chemicznych wymagane przez rozporządzenie REACH, firma Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami ES-1
12 Odpowiedzialność za środowisko Hypertherm wymaga od dostawców dostarczenia deklaracji REACH oraz zidentyfikowania wszystkich znanych substancji SVHC. Użycie SVHC w częściach w ilościach przekraczających 0, 1% zostało wyeliminowane. Karta charakterystyki niebezpiecznej substancji zawiera pełne informacje na temat substancji chemicznych i może być używana w celu sprawdzenia zgodności zawartości substancji SVHC z rozporządzeniem REACH. Smary, uszczelniacze, płyny chłodnicze, kleje, rozpuszczalniki, lakiery i inne preparaty lub mieszanki stosowane przez firmę Hypertherm w sprzęcie do wycinania kształtów, są używane w bardzo małej ilości (z wyjątkiem płynu chłodzącego). Są one dostępne z różnych źródeł, więc w przypadku wystąpienia problemów związanych z rejestracją lub autoryzacją REACH (w zakresie substancji SVHC), mogą zostać zastąpione. niezależnego specjalisty ds. BHP. Badania są prowadzone za pomocą sprzętu do pobierania próbek powietrza umieszczonego przy stacjach operatorskich w budynkach Hypertherm, w miejscach, gdzie są zainstalowane i uruchomione stoły do cięcia plazmowego. Jeśli to konieczne, niezależny specjalista ds. BHP uzyskuje zezwolenia dotyczące wody i powietrza. Aby mieć pełną wiedzę i być na bieżąco ze wszystkimi odpowiednimi przepisami i normami dotyczącymi miejsca instalacji, należy przed zakupem, instalacją i obsługą urządzeń skonsultować się z lokalnym ekspertem. Właściwe postępowanie z substancjami chemicznymi i bezpieczne ich stosowanie W USA, Europie i innych lokalizacjach przepisy dotyczące substancji chemicznych wymagają udostępnienia Karty charakterystyki substancji niebezpiecznej dla wszystkich substancji chemicznych. Lista substancji chemicznych jest dostarczana przez firmę Hypertherm. Karty charakterystyki substancji niebezpiecznych są dołączane do produktu i innych środków chemicznych stosowanych w produkcie. Karty te można pobrać z biblioteki dokumentów do pobrania (Downloads Library) ze strony internetowej firmy Hypertherm Na ekranie wyszukiwania należy w tytule dokumentu wpisać MSDS i kliknąć przycisk Search (Szukaj). W USA agencja OSHA nie wymaga kart charakterystyki substancji niebezpiecznych dla takich elementów, jak: elektrody, pierścienie zawirowujące, pierścienie ustalające, dysze, osłony, deflektory i inne stałe elementy palnika. Firma Hypertherm nie produkuje i nie dostarcza materiałów, które są poddawane cięciu oraz nie ma wiedzy, czy opary uwolnione z takich materiałów będą stanowić fizyczne zagrożenie lub ryzyko dla zdrowia. Należy skontaktować się z dostawcą lub innym doradcą technicznym, aby uzyskać wskazówki dotyczące właściwości materiałów, które można ciąć używając produktów Hypertherm. Emisja dymu i jakość powietrza Uwaga: Poniższe informacje na temat jakości powietrza należy traktować jako ogólne i nie należy stosować ich zamiast obowiązujących przepisów i norm w kraju, w którym będzie zainstalowany i uruchomiony sprzęt do cięcia. Podręcznik metod analitycznych (NMAM) Narodowego Instytutu Zdrowia i Bezpieczeństwa Pracy w USA (NIOSH National Institute for Occupational Safety and Health) to zbiór metod pobierania próbek i analizy zanieczyszczeń w powietrzu na stanowiskach pracy. Metody opublikowane przez inne instytucje, takie jak: OSHA, MSHA, EPA, ASTM, ISO lub dostawców urządzeń do pobierania próbek i analiz, mogą mieć przewagę nad metodą NIOSH. Na przykład ASTM D 4185 jest standardową praktyką w zakresie zbierania, rozkładu i oznaczania metali śladowych w powietrzu w miejscu pracy. Czułość, poziom wykrywania i optymalne stężenia robocze 23 metali są wymienione w ASTM D Pracownik ds. BHP powinien ustalić zasady pobierania próbek, biorąc pod uwagę dokładność analizy, koszt i optymalną liczbę próbek. Przy badaniu powietrza i interpretacji wyników firma Hypertherm korzysta z usług ES-2 Hypertherm Bezpieczeństwo i zgodność z normami
